Bilirubine

Wat is bilirubine?

Bilirubine is het afbraakproduct van hemoglobine en verlaat het lichaam via de ontlasting. Het komt eerst in de galblaas terecht en wordt daarna in de dunne darm uitgescheiden. Het komt in twee vormen in ons lichaam voor, de geconjugeerde en ongeconjugeerde vorm. Als hemoglobine wordt afgebroken ontstaat een onoplosbaar product dat ongeconjugeerd bilirubine wordt genoemd. Dit ongeconjugeerd bilirubine wordt door eiwitten in het bloed naar de lever getransporteerd. De stof wordt opgenomen in de levercellen en aan glucuronzuur gekoppeld (geconjugeerd). Dit vormt een wateroplosbare verbinding die vervolgens uitgescheiden kan worden in de gal. Via de galblaas en de galwegen komt het in de darm terecht, bilirubine geeft de ontslasting de geel tot bruine kleur. Wanneer de lever het bilirubine niet met de gal kan afvoeren, hoopt de stof zich op en ontstaat een gele verkleuring van het lichaam. Bilirubine wordt afgebroken door licht. Afnamebuisjes met bloed die lang in het licht of de zon hebben gelegen zijn foutief laag in de hoeveelheid bilirubine. Voor een nauwkeurige meting moet het afgenomen materiaal worden beschermd tegen belichting.

Doel van de test

Bij mensen met een leverziekte wordt bilirubine niet of niet volledig uitgescheiden, waardoor de persoon een gelige huidskleur (geelzucht) krijgt. Daarnaast wordt bilirubine ook bepaald bij te vroeg geboren kinderen (prematuren). Bij prematuren is de lever vaak nog niet volledig ontwikkeld en kan de hoeveelheid bilirubine niet goed worden uitgescheiden. Hierdoor kunnen baby’s na enkele dagen een gele kleur krijgen. Een te hoog bilirubine bij pas geborenen kan schade veroorzaken. Als behandeling wordt fototherapie gebruikt waarbij baby’s onder speciale lampen worden gelegd waardoor de bilirubine wordt afgebroken.

Interpretatie

Men spreekt van pre-hepatische icterus (verhoogd aanbod van bilirubine) als de oorzaak vóór het levermetabolisme ligt (bijvoorbeeld bij verhoogde bloedafbraak). De reden van verhoging kan ook intra-hepatisch zijn zoals bij beschadiging van de lever, dan werkt de omzetting naar de geconjugeerde vorm niet meer (bijvoorbeeld bij hepatitis). Ook kan er een post-hepatische oorzaak zijn bij de afvoer via de galwegen waardoor onvoldoende bilirubine in de darm geloosd wordt. De oorzaak ligt dan in de galwegen. In dit laatste geval is er een typische steatorroe (vetdiarree) en slechte opname van vetoplosbare vitamines.

Een te hoog bilirubine gehalte kan op een verhoogde bloedafbraak, beschading van de lever of probleem met de galblaas wijzen. Er wordt daarna gekeken naar de verhouding geconjugeerd en ongeconjugeerd bilirubine.

Niet van toepassing

Normaalwaarden

DE HIERONDER GENOEMDE REFERENTIEWAARDEN ZIJN SLECHTS EEN INDICATIE!

Mannen

OnderzoekWaardeEenheid
Totaal
Geconjugeerd
< 17
< 5
µmol/L
µmol/L

Vrouwen

OnderzoekWaardeEenheid
Totaal
Geconjugeerd
< 17
< 5
µmol/L
µmol/L

Kinderen

OnderzoekWaardeEenheid
< 24 uur oud (a terme)
< 48 uur oud (a terme)
3 – 5 dagen (a terme)
< 24 uur (prematuur)
< 48 uur (prematuur)
3 – 5 dagen (prematuur)
< 100
< 140
< 200
< 140
< 200
< 275
µmol/L
µmol/L
µmol/L
µmol/L
µmol/L
µmol/L

Zwangeren

OnderzoekWaardeEenheid
Totaal
Geconjugeerd
< 17
< 5
µmol/L
µmol/L

Dieren

OnderzoekWaardeEenheid
Honden
Katten
Paarden
Konijnen

Referenties

Referentie

Rapporteer een fout

Geef een tip of compliment