Wat is FSH?
FSH staat voor follikelstimulerend hormoon. Dit is een geslachtshormoon dat wordt gevormd in de hypofyse in het brein. Bij vrouwen zorgt het voor rijping van de eicellen, bij mannen voor de vorming van zaadcellen. Tevens speelt FSH samen met het luteïniserend hormoon (LH) een belangrijke rol in de menstruatiecyclus. De eerste twee weken van de menstruatiecyclus zorgt FSH voor oestrogeenproductie en worden de eiblaasjes gestimuleerd tot groei. Dan vindt de ovulatie plaats waarna het samen met LH de vorming van het hormoon progesteron verzorgt.
Doel van de test
Deze test wordt aangevraagd voor onderzoek naar de vruchtbaarheid of het functioneren van de geslachtsorganen of de hypofyse. Tegelijkertijd worden vaak een aantal andere hormoontesten gedaan, zoals LH, testosteron of oestradiol of hormonen voor andere organen zoals de schildklier en de bijnier. Bij vrouwen wordt dit onderzoek gedaan om vast te stellen of de menopauze is begonnen of om de oorzaak van het wegblijven van de menstruatie te vinden. Bij kinderen wordt het onderzoek uitgevoerd bij verdenking op een te vroege of te late puberteitsontwikkeling.
Interpretatie
Een verhoogd FSH in combinatie met een laag testosteron (man) of oestradiol (vrouw) zou kunnen passen bij het niet goed functioneren van de geslachtsorganen. Bij vrouwen in de menopauze is dit normaal. Een lage waarde komt vooral voor bij een probleem in de hypofyse. Bij vrouwen moet het FSH altijd worden beoordeeld in samenhang met het moment van de menstruele cyclus en of de anticonceptiepil wordt gebruikt.
Bij ongewenste kinderloosheid kunnen te hoge FSH en LH waarden wijzen op niet goed functionerende eierstokken of zaadballen. Afwijkingen kunnen worden veroorzaakt door eerder doorgemaakte ziekten (bijvoorbeeld bof), chemotherapie of bestraling, tumoren, niet (volledig) indalen van de testis in de jeugd, vroegtijdige menopauze en aangeboren afwijkingen (o.a. syndroom van Klinefelter bij mannen, syndroom van Turner bij vrouwen).
Te lage waarden kunnen wijzen op een slecht werkende hypofyse. Oorzaken kunnen zijn: ernstig ondergewicht en anorexia en tumoren in de hypofyse of hypothalamus.
Normaalwaarden
DE HIERONDER GENOEMDE REFERENTIEWAARDEN ZIJN SLECHTS EEN INDICATIE!
Mannen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
– | – | – |
Vrouwen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
Volwassen, voor en na eisprong Volwassen, rondom eisprong Volwassen, na de overgang | 1,0-8 3,0-15 30-150 | U/l U/l U/l |
Kinderen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
0-6 maanden 7 maanden tot start puberteit | < 1,0-24 3,0-10 | U/l U/l |
Zwangeren
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
– | – | – |
Dieren
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
Honden | – | – |
Katten | – | – |
Paarden | – | – |
Konijnen | – | – |
Referenties
Referentie