Wat is ammonium?
Ammonium (NH4) is het geconjugeerde zuur van ammoniak (NH3). Het wordt voor het grootste deel geproduceerd door de bacterien in de dikke darm maar kan ook worden gevormd door de spieren en de lever. In normale omstandigheden bestaat het grootste deel van het ammonium in het bloed uit NH4 en maar een klein deel, minder dan 1 procent, uit NH3. Alleen NH3 kan de bloed-hersenbarriere passeren en is daarbij schadelijk voor de hersenen. Als het giftige ammoniak wordt gemengd met het bijtende zoutzuur ontstaat er ammoniumchloride (salmiak), een onschuldige stof die in snoep en drop gebruikt wordt.
Doel van de test
Het bepalen van de concentratie ammonium is van belang bij patienten met een onbegrepen neurologische klachten of coma. Soms kan dit beeld dan verklaard worden door de neurotoxiciciteit van ammoniak. Tevens is een verhoogde ammoniumwaarde een signaal van leverfalen.
Interpretatie
Het grootste deel van het ammonium in ons lichaam wordt geproduceerd door de bacterien in het colon. In een gezond lichaam wordt ammonium vooral getransporteerd naar en verwerkt in de lever. Hier kan het worden omgezet in ureum en via de urine worden uitgescheiden. Bij een toename van ammonium in het bloed of bij het niet functioneren van de lever zoals bij cirrose lukt het de lever niet om alles om te zetten in ureum en dan zal het gehalte in het bloed nog verder stijgen. Daarbij zal dan ook het ammoniak gehalte stijgen waarbij er neurologische problemen kunnen ontstaan zoals een hepatische encephalopathie.
Een verhoogde ammonium concentratie heeft als neveneffect dat er ook een verhoging van ammoniak in het bloed ontstaat. Deze stof is giftig voor de hersenen en kan tot neurologische klachten en zelfs coma leiden. Verhoogde waarden worden gevonden bij een verhoogd eiwitaanbod, leverfalen, nierfunctiestoornissen en roken.
Niet van toepassing
Normaalwaarden
DE HIERONDER GENOEMDE REFERENTIEWAARDEN ZIJN SLECHTS EEN INDICATIE!
Mannen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
– | 10-45 | µmol/l |
Vrouwen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
– | 10-45 | µmol/l |
Kinderen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
prematuren neonaten < 14 jaar | < 200 30-160 24-48 | µmol/l µmol/l µmol/l |
Zwangeren
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
– | – | – |
Dieren
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
Honden | – | – |
Katten | – | – |
Paarden | – | – |
Konijnen | – | – |
Referenties
Referentie