Wat zijn erytrocyten?
Erytrocyten zijn rode bloedcellen, het zijn bijzondere cellen omdat ze geen kern bevatten. De belangrijkste functie van erytrocyten is het zuurstof van de longen naar de weefsels brengen en koolstofdioxide terug. Dit kan omdat rode bloedcellen veel hemoglobine bevatten, het eiwit dat zuurstof en koolstofdioxide kan binden. Dit eiwit heeft ook de rode kleur wat de naam van de rode bloedcellen verklaart. Het zijn kleine, ronde, flexibele cellen zonder een kern. De rode bloedcellen worden in het beenmerg gevormd door stamcellen. Ze ontwikkelen continu in het beenmerg en gaan door verschillende ontwikkelingsstadia. De volwassen vorm leeft 100-120 dagen. Volwassen menselijk bloed heeft ongeveer 5,2 miljoen rode cellen per kubieke mm.
Doel van de test
Bij sommige aandoeningen hebben de rode bloedcellen een andere vorm, bijvoorbeeld bij sikkelcelanemie. Soms kunnen er te veel erytrocyten worden gevormd, bijvoorbeeld bij polycythemia of door het gebruik van doping (epo). Bij een anemie of bloedarmoede kunnen er juist te weinig erytrocyten zijn. Met deze test wordt het aantal en de vorm van de erytrocyten bekeken.
Interpretatie
Erythrocytose is een toename van het totale volume aan erythrocyten of rode bloedcellen (RBC) in de bloedbaan. Het volume wordt berekend door het totale aantal rode bloedcellen in de bloedbaan te vermenigvuldigen met hun gemiddeld volume (mean corpuscular volume of MCV). Wanneer het totale volume stijgt, neemt het plasma (het vocht waarin de rode bloedcellen zitten) niet gelijkmatig toe waardoor het bloed stroperig wordt.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire erythrocytose.
Bij primaire erythrocytose is bijvoorbeeld polycythaemia vera. Meestal is het aantal witte bloedcellen en bloedplaatjes dan ook verhoogd, in tegenstelling tot het epo-gehalte in het bloed, dat juist gedaald is. Een genvariant (JAK2-genmutatie) is bij de meeste patiƫnten aanwezig.
Bij secundaire erythrocytose is het epo-gehalte gestegen. Dit kan worden veroorzaakt door een tumor die epo vormt. Maar er wordt ook meer epo gemaakt als er een zuurstof tekort in de weefsels is. De reactie van het lichaam is dan om epo te maken zodat er meer rode bloedcellen komen, die weer meer zuurstof naar de weefsels kunnen brengen. Topsporters maken daar soms gebruik van door op hoogte te gaan trainen. Daarmee krijgen ze op natuurlijke wijzen meer epo, en dus meer erytrocyten. Epo kan ook kunstmatig worden toegediend, soms als medicijn en voor sommige sporters als doping.
Niet van toepassing
Normaalwaarden
DE HIERONDER GENOEMDE REFERENTIEWAARDEN ZIJN SLECHTS EEN INDICATIE!
Mannen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
Mannen | 4,3-6,0 | x 1012/l |
Vrouwen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
Vrouwen | 3,8-5,5 | x 1012/l |
Kinderen
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
Pasgeborenen 1-12 jaar | 4,0-6,0 3,8-5,4 | x 1012/l x 1012/l |
Zwangeren
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
– | 3,8-5,5 | x 1012/l |
Dieren
Onderzoek | Waarde | Eenheid |
---|---|---|
Honden | 6-9 | x 1012/l |
Katten | 5-11 | x 1012/l |
Paarden (veulen) Paarden (pony) Paarden | 8.1-10.3 8.8-12.6 8.5-12.5 | x 1012/l x 1012/l x 1012/l |
Konijnen | 4-6.4 | x 1012/l |
Referenties
Referentie