Vitamine D

Wat is vitamine D?

Dit vitamine wordt ook wel cholecalciferol genoemd. Het kan in onze huid worden geproduceerd uit cholesterol. Deze reactie vindt plaats met behulp van UV-straling uit zonlicht. Onze voeding bevat ook het D vitamine maar onvoldoende om het goed op peil te houden, daarvoor is ook synthese door middel van zonlicht nodig.

Waarin zit vitamine D?

Vitamine D wordt in ons eigen lichaam gevormd onder invloed van zonlicht. Daarnaast komt het voor in voedingsmiddelen van dierlijke herkomst. Deze bevatten in het algemeen weinig vitamine D, een uitzondering zijn vette vissoorten (bijvoorbeeld paling, zalm en makreel). Soms wordt dit vitamine kunstmatig aan margarine, halvarine en bak- en braadproducten toegevoegd. Er zijn verschillenden vormen en voorlopers die in het bloed kunnen voorkomen: de actieve vorm 1,25-dihydroxycholecalciferol en het niet actieve 25-hydroxycholecalciferol dat als voorraad dient voor de werkzame vorm. Om vast te stellen of iemand voldoende in het bloed heeft, wordt meestal de niet-actieve vorm bepaald.

  • Vitamine D1: verbinding van ergocalciferol (D2) en lumisterol
  • Vitamine D2: calciferol of ergocalciferol
  • Vitamine D3: cholecalciferol
  • Vitamine D4: 22,23dihydroergocalciferol (verzadigde vorm van vitamine D2)
  • Vitamine D5: Sitocalciferol

Het speelt in het lichaam een belangrijke rol bij de opname van calcium, fosfaat en magnesium en is daarnaast nodig voor het groeien van botten. Zo wordt het vaak gemeten bij osteoporose (botontkalking). Tekort kan leiden tot verzwakking van bot bij volwassenen.

De hoeveelheid kan worden uitgedrukt als microgram ergocalciferol (D2) of microgram cholecalciferol (D3). Regelmatig wordt ook de hoeveelheid internationale eenheden (IE) vermeld, waarbij 40 IE overeenkomt met 1 microgram.

Normaalwaarden in bloed

Vitamine D 25-100 nmol/l